Pożegnanie
(24.12.1919 17.12.2017)
IRENA BELLERT
Urodziła się w Smolicach, była córką Karola Zieleniewskiego
i Józefiny z domu Skrzyńskiej. Maturę uzyskała w 1938 r.
w Gimnazjum im. Cecylii Plater-Zyberkówny w Warszawie.
We wrześniu 1939 pracowała, wraz z siostrą Marią, w szpitalu
przy ul. Wiejskiej 9 - zmieniała opatrunki, asystowała przy operacjach.
Kilka miesięcy po wejściu Niemców Irena przystąpiła do organizacji
o nazwie Tajna Armia Polska (jednym z jej założycieli był
rtm.Witold Pilecki). W listopadzie 1940 r. została aresztowana,
była więziona na Pawiaku do lipca 1941. W październiku tegoż roku
poślubiła oficera Armii Krajowej Andrzeja Findeisena ps. Turkiel
(poległ 2 sierpnia 1944). Po wojnie chwytała się różnych zajęć,
by wreszcie - dzięki dobrej znajomości języków - zostać zatrudnioną
w ambasadzie amerykańskiej w Warszawie. Nie wyszło to na dobre
- w czerwcu 1948 r została aresztowana po raz drugi w swoim życiu,
tym razem przez funkcjonariuszy MBP. Przechodziła ciężkie śledztwo
w siedzibie tego ministerstwa na Koszykowej, w listopadzie 1950 r.
została skazana za rzekome szpiegostwo na 10 lat pozbawienia wolności.
Była więziona na Mokotowie, w Fordonie i Inowrocławiu.
Zwolniono ją po siedmiu latach, w marcu 1955 r.
Po wyjściu na wolność znalazła pracę w jednej z katedr Politechniki Warszawskiej,
tutaj poznała swego drugiego męża,
wybitnego naukowca Stanisława Bellerta (zmarł w r. 1976).
Podjęła studia anglistyki na Uniwersytecie Warszawskim,
uzyskała doktorat, habilitację i stanowisko docenta.
Od 1972 roku pracowała w Kanadzie, najpierw we francuskojęzycznym
Université de Montréal, a potem jako profesor Mc Gill University.
w Montrealu. Dziedziną jej działalności naukowej było językoznawstwo;
szczególną rolę odegrał tu roczny staż w Massachusetts Institute
of Technology, gdzie jej opiekunem był prof. Noah Chomsky, a także
staż w University of Pennsylwania w Filadelfii u prof. Henryka Hiża.
Stała się uznanym w świecie specjalistą lingwistyki formalnej,
opublikowała wiele prac własnych. Po przejściu na emeryturę
włączyła się w działalność społeczną. Była aktywna w Fundacji Romerów,
została prezesem Kanadyjskiej Fundacji Dziedzictwa
Polsko-Żydowskiego oraz utworzyła
Komitet Pomocy Polskiej Akcji Humanitarnej Janiny Ochojskiej.
Dzieci, wnuki i bliscy, podziwiali potęgę Mamy przebaczenia
tym którzy niesprawiedliwie zniszczyli jej młodość,
możliwość wychowywania własnych dzieci.
Niezłomna, zawsze angażowała się aktywnie w pomoc innym.
Zmarła w Rawdon w Kanadzie, pochowana będzie w Polsce.
Magdalena Grocholska
